Pomoc psychologiczno-pedagogiczna polega na rozpoznawaniu i zaspokajaniu indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych dziecka oraz na identyfikacji indywidualnych możliwości psychofizycznych oraz czynników środowiskowych, które wpływają na jego funkcjonowanie w przedszkolu. Celem udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w przedszkolu jest wspieranie potencjału rozwojowego dziecka oraz stworzenie warunków umożliwiających aktywne i pełne uczestnictwo dziecka w życiu przedszkola i w społeczeństwie.
Potrzeba objęcia dziecka pomocą psychologiczno-pedagogiczną może wynikać z różnych czynników, takich jak:
- niepełnosprawność;
- niedostosowanie społeczne;
- zagrożenie niedostosowaniem społecznym;
- zaburzenia zachowania lub emocji;
- szczególne uzdolnienia;
- specyficzne trudności w uczeniu się;
- deficyty kompetencji i zaburzeń sprawności językowych;
- choroby przewlekłe;
- sytuacje kryzysowe lub traumatyczne;
- niepowodzenia edukacyjne;
- zaniedbania środowiskowe związane z sytuacją bytową ucznia i jego rodziny, sposobem spędzania czasu wolnego i kontaktami środowiskowymi;
- trudności adaptacyjne związane z różnicami kulturowymi lub ze zmianą środowiska edukacyjnego, w tym związane z wcześniejszym kształceniem za granicą.
Organizowaniem pomocy psychologiczno-pedagogicznej zajmuje się dyrektor przedszkola. Pomocy udzielają nauczyciele oraz specjaliści, w szczególności: psycholog, logopeda, terapeuta pedagogiczny. Współpracują z rodzicami, poradniami psychologiczno-pedagogicznymi, innymi przedszkolami i placówkami oraz organizacjami pozarządowymi i instytucjami działającymi na rzecz dzieci i rodziny.
Formy udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej
Pomoc psychologiczno-pedagogiczna w przedszkolu realizowana jest na kilka sposobów, między innymi poprzez:
- bieżącą pracę z dzieckiem;
- zintegrowane działania nauczycieli i specjalistów;
- zajęcia rozwijające uzdolnienia (dla dzieci szczególnie uzdolnionych);
- zajęcia specjalistyczne, takie jak korekcyjno-kompensacyjne
- zindywidualizowaną ścieżkę realizacji obowiązkowego rocznego przygotowania przedszkolnego dla dzieci, które ze względu na trudności w funkcjonowaniu wynikające w szczególności ze stanu zdrowia nie mogą realizować wszystkich zajęć wychowania przedszkolnego lub zajęć edukacyjnych wspólnie z oddziałem przedszkolnym lub szkolnym i wymagają dostosowania organizacji i procesu nauczania do ich specjalnych potrzeb edukacyjnych (objęcie dziecka zindywidualizowaną ścieżką wymaga opinii publicznej poradni);
- porady i konsultacje, warsztaty i szkolenia dla rodziców i nauczycieli.
Zadania nauczycieli i specjalistów pracujących w przedszkolu obejmują:
- przeprowadzenie obserwacji pedagogicznej, której celem jest: podjęcie działań wspierających rozwój kompetencji i potencjału dziecka w celu zwiększenia efektywności uczenia się i poprawy funkcjonowania;
- współpracę z poradnią w procesie diagnozy i postdiagnozy;
- pomoc specjalistów psychologiczno-pedagogicznych dla nauczycieli w dostosowaniu metod pracy do możliwości psychofizycznych dziecka;
- ocenę skuteczności udzielonej pomocy i wnioskowanie o dalsze działania mające na celu poprawę funkcjonowania dziecka.
Dodatkowo, zadania specjalistów obejmują:
- wczesne wykrycie u dziecka nieprawidłowości rozwojowych i podjęcie wczesnej interwencji;
- analizę i ocenę gotowości dziecka do nauki w szkole – zwłaszcza w przypadku realizacji obowiązkowego rocznego przygotowania przedszkolnego;
- rozpoznawanie indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych dziecka;
- określenie mocnych stron, predyspozycji, zainteresowań i uzdolnień dziecka;
- rozpoznawanie przyczyn niepowodzeń edukacyjnych dzieci lub trudności w funkcjonowaniu, które utrudniają ich uczestnictwo w życiu przedszkola.
Co należy zrobić, gdy rodzice dostarczą do przedszkola orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego?
Orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego jest podstawą objęcia dziecka kształceniem specjalnym. Przedszkole musi zapewnić realizację zaleceń zawartych w orzeczeniu o potrzebie kształcenia specjalnego. Za realizację tych zaleceń odpowiedzialny jest dyrektor. Po dostarczeniu przez rodzica orzeczenia dziecka dyrektor ma obowiązek powołania zespołu do udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej, w skład którego wchodzą nauczyciele i specjaliści prowadzący zajęcia z dzieckiem.
Zespół opracowuje indywidualny program edukacyjno-terapeutyczny (IPET) po dokonaniu wielospecjalistycznej oceny poziomu funkcjonowania dziecka (WOPFU), uwzględniając diagnozę i wnioski sformułowane na jej podstawie oraz zalecenia zawarte w orzeczeniu o potrzebie kształcenia specjalnego, we współpracy, w zależności od potrzeb, z poradnią psychologiczno-pedagogiczną, w tym poradnią specjalistyczną.
§ Podstawa Prawna
- Ustawa z 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe
- Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 9 sierpnia 2017 r. w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach
- Rozporządzenie Ministra Edukacji i Nauki z dnia 22 lipca 2022 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach
